‘‘Gamum pinhân dutardum men didiler yâra kıl rûşen
Disem ol bî-vefâ bilmen inanur mı inanmaz mı?’’ (Fuzuli)
Şimdi güz mevsimi, ölümü en çok hatırlatan mevsim. Dökülmüş ağaç yapraklarının üzerine basa basa yürüyorum, etrafta hala yeşil kalan ağaçlar var. Manzara, Hayat gibi, insan hayatı da bir yanında hüznü, bir yanında sevinci, bir yanında kanayan yaraları, bir yanında geleceğe umudu taşır. Biz hayat içinde hayatta bir yerdeyiz biz de. Bir yanımız, patlayan bombalara hedef, bir yanımız, telaş içinde otobüse yetişmeye koşar. Bir yanımız, bir hava boşluğuna göz dayayıp, içsel bir seyahate çıkar, yağmurun buğusuna ‘baba’ yazan, kalp çizen yanımızı da unutmayalım. Uçuşan yapraklar, vedalaşan yeşil, göçüp giden kuşlar, çatıda boş kalan leylek yuvası… hepsi birer gazel.
Gazelleri görüp hüzünlenirken, bir yandan da gelecek baharın umudunu yükleriz farkında olmadan içimize. Böyle olmasa çıkmaz bir sokağın son noktasına gelmiş gibi hissederiz, geriye dönüşü de kapanmıştır yolların, geçmiş zaman. Öyle ise, sadece bir tek duygu değildir insanın yaşam omurgasını oluşturan. O yüzden şu gazel mevsiminin de hatırı büyüktür benim yanımda. Gerçeğin resmini öyle güzel çiziyor ki, bakmaya doyamıyorum. Sonbaharın gazelinin ihtişamlı manzarasını, yaprakların sarı ile yeşil arasında ebrulaşmasını seyrederken, aklıma Fuzuli’den de gazel mısraları geliyor. Güz gazelleri arasında dilimin hüzünsü bir tat ile mırıldandığı mısralar, dilimden çıktığı gibi geri dönüp yüreğime oturuyor.
‘‘Degüldüm men sana mâ’il sen itdün aklumı zâ’il
Mana ta’n eyleyen gâfil seni görgeç utanmaz mı?’’
Acaba dedim, ne hikaye sırlıyor şu dizeler. Günümüz dilinde dersek, e tabi aslı gibi temas etmiyor duygulara, ama yine de diyelim bakalım:
‘’ Ben sana meyletmemiştim, sen benim aklımı çeldin.
Beni ayıplayan gafil, seni görünce utanmaz mı?’’
O anda Hazreti Yusuf’un kıssasından bir esinti, içimi şöyle bir titretti. Heralde mevsimdendir dedim içimden, güz aylarındayız malum. Ama öyle olmadı, Züleyha durdurdu beni, tutup ellerimden oturttu hafif nemli bir bankın üzerine. ‘Gazeli dinle’ dedi. ‘gazel, ne çok sarkı bilir, ne çok şiir, hepsinden önemlisi şu gazellerin bildiği hikayeleri kimse bilmez, hayattan kim geçtiyse, onun hikayesi şu gazelde yazılıdır. Şaşkın bakmak nafile, ömür de ölüm de hayatın kapılarıdır. Gazel sana der ki, ‘tamam erdi sona vakit, düşün ve zikret Yaradanı’. Yeni bahar umut salsa da içine, mevlanın has bahçelerini de istemez misin? Bitmeyen bir bahar istemez misin? Gel kalbime dokun ve dinle gazeli, Yusuf güzeldi, bana boşuna sevdirilmedi Yusuf. Sonra tutuldum Yusuf’a, dile düştüm, ayıplandım. Ancak çok zaman sonra anladım, nefsin kemliği imiş meğer her bir ıstırabın kökü. Yusuf’tan yol buldum o vakit, Yusuf’u zahiri kuyudan beni de nefsimin kuyusundan çıkaran Yaradana. Benim gazele erdim dediğimde Bahar gönderildi Yusuf aracılığı ile bana.’ Dedi ve sustu, ses gitti, yankısı kaldı, kulaklarımda derin bir uğultu vardı.
Ben, yeryüzünün bir garibiydim şimdi, görünürde yara berem yoktu, fakat ince çiziklerin bıraktığı sızılar doluşuyordu ardı ardına yüreğime. Tüm vücut uyaranlarım sadece acıyı hissediyordu, acı yönetiyordu bedenimi, aklımı. Gürleyen gökle birlikte, çakan bir şimşek, göz pınarlarımın kapısını açtı ve acı artık, yaş olup atıyordu kendini bedenimden dışarı. Göğsümde nefes alışımı zorlayan bir baskı durup duruyordu, ellerimle yokladım bankın geri kalan yanını. Aradım Züleyha’yı, tutmasını bekledim elimden, nefes alıp vermenin insanın ciğerini böyle yaktığını bilmezdim. Ellerim boşlukta dolaşırken, aklıma mukayyet olamadığımı sanıyorum. Züleyha yoktu, ama gazel vardı. Gazelde sırlar da vardı ve her sır bir gün açığa çıkardı. Şimdi şu an, mısralar geçiyor yürek yollarımdan, dinliyorum içimden geçmekte olan gazeli, varlığım güze teslim. Güz, bağrında serinletirken beni, ben de duyulur bir sesle, Züleyha’ya okurcasına, dillendiriyorum şu gazel mısralarını:
‘‘Gamum pinhân dutardum men didiler yâra kıl rûşen
Disem ol bî-vefâ bilmem inanur mı inanmaz mı?’’
